“Suïcidepreventie vraagt om brede samenwerking”

Actienetwerk Zelfmoordpreventie Midden-Limburg

“Slechts veertig procent van de mensen die overlijden door zelfdoding is bekend bij hulpverleningsinstanties. Dat betekent dat het grootste deel van hen niet bekend is. Om het aantal zelfdodingen terug te dringen, zul je dus moeten samenwerken met heel veel partijen: gemeente, schuldhulpverlening, onderwijs, jeugdzorg, UWV, maatschappelijk werk, noem maar op. Met het Actienetwerk Zelfmoordpreventie Midden-Limburg proberen we al die partijen met elkaar te verbinden om gezamenlijk het aantal zelfdodingen aan te pakken en het taboe te doorbreken dat rust op zelfdoding en het praten erover.”

Een fysiek markeringspunt

“De 1K Z1E J3-campagne met de plaquettes op de bankjes van Stichting 113 is een mooi moment om daar publiekelijk aandacht voor te vragen. Zo’n bankje is een plek waar mensen gaan zitten en een gesprek voeren met elkaar. We hopen met die plaquettes mensen te bereiken en te stimuleren om het gesprek over suïcidale gedachten aan te gaan. Daarnaast hopen we dat door de aandacht voor de bankjes in de media mensen geïnspireerd raken en het gesprek durven te gaan voeren. De bankjes in Weert en Roermond hebben bij hun onthulling in september vorig jaar de media gehaald. We sturen ook geregeld een nieuwsbrief naar alle partijen die betrokken zijn bij het Actienetwerk; daarin brengen we ook elke keer de plaquettes weer onder de aandacht, in de hoop dat meer gemeenten en organisaties binnen ons netwerk ook zo’n plaquette op een bankje willen plaatsen. Zo’n bankje is een mooi fysiek markeringspunt. Het laat zien dat je aandacht hebt voor het onderwerp.”

Meer dan alleen de plaquettes

“Binnen het Actiewerk doen we nog veel meer om het taboe rondom praten over zelfdoding te doorbreken. Zo hebben we eigen posters die we verspreiden en via onze social media delen we filmpjes van ervaringsdeskundigen en nabestaanden. Ook verzorgen we gatekeepertrainingen. Daarin trainen we sleutelfiguren, bijvoorbeeld docenten, politieagenten en schuldhulpverleners, in het signaleren van mensen met suïcidale gedachten en we leren ze hoe ze daar dan het gesprek over kunnen aangaan. Daarnaast is er een werkgroep rondom jongeren. Die spreken nu eenmaal niet zo gemakkelijk over hun emoties. We gaan nu een pilot doen op een school waarbij de docenten een gatekeepertraining volgen en de leerlingen tijdens de creatieve vakken de opdracht krijgen een eindproduct te maken met als thema ‘Wat ligt er op je hart’. Zo hopen we het gesprek erover bij leerlingen te stimuleren, en geven we tegelijkertijd de docenten de tools om het gesprek erover te kunnen voeren.”

(interview gaat verder na de foto)

Doorvragen, doorvragen en doorvragen! 

“Door zo veel mogelijk organisaties bij ons netwerk te betrekken, willen we zo veel mogelijk mensen bereiken. We streven ernaar dat medewerkers bij instanties doorvragen naar de emoties achter bijvoorbeeld de financiële problemen of het werkloos zijn, en dat ze niet alleen maar gericht zijn op het oplossen van die praktische problemen. Doorvragen dus wat het met mensen doet en durven doorvragen als iemand aangeeft het niet meer te zien zitten.”

Durf de vraag te stellen

“En dat gesprek over suïcide hoeft niet zo moeilijk te zijn als je misschien denkt. Iedereen kan zo’n gesprek voeren, als je maar gewoon aandachtig luistert en er bent voor een ander. Je brengt niemand op een idee als je vraagt of iemand wel eens suïcidale gedachten heeft. Ervaringsdeskundigen zeggen dat het hen juist enorm oplucht als iemand die vraag stelt. Ze willen in eerste instantie gewoon dat er naar hun verhaal wordt geluisterd. Laat het er zijn en heb het erover. En dat je het lastig vindt en dat het je raakt, dat is niet erg – dat mag je ook laten zien. Je kunt het eigenlijk niet fout doen, zeggen ervaringsdeskundigen ook. Het enige wat je fout kunt doen, is de vraag niet stellen... 

Dus durf ernaar te vragen – zet de deur voor dat gesprek op een kier. En tegen diegenen die met suïcidale gedachten worstelen zou ik willen zeggen dat veel mensen ervoor openstaan om naar je te willen luisteren. Zoek elkaar op, en ga dat gesprek aan.”

Sinds september 2022 staan er door heel Nederland al meer dan 1000 bankjes die ruimte bieden voor een goed gesprek, waarin je iemand écht ziet. De 1K Z1E J3-plaquettes zijn onderdeel van de 1K Z1E J3-campagne en we brengen nu de verhalen achter de plaquettes in beeld. Kijk voor meer verhalen op ikzieje.nl. Wil jij ook een plaquette bestellen? Dat kan hier.