Maarten Dallinga (1987) is socioloog en freelance journalist. Hij werkt(e) onder andere voor de EO, NRC, NOS en ANP. Hij won een Tegel, de hoogste journalistieke prijs van Nederland, voor zijn podcast serie Anoniem Intiem over mannen die homo-ontmoetingsplekken bezoeken. Vorig jaar maakte hij voor Omroep Gelderland de podcast serie Verstrikt, over suïcide. De reacties hierop waren uitzonderlijk positief. Hiermee won hij tevens een Tegel.
Op dinsdag 1 december komt zijn nieuwe podcast serie Doordrenkt online. In deze vierdelige podcast serie, gemaakt voor GGD Zeeland, vertellen drie Zeeuwse mannen hun verhaal. Verhalen over worstelen met het leven, over eenzaamheid en het niet meer zien zitten. Wij stelden Maarten vijf vragen...
Doordrenkt. Dat klinkt vrij heftig
Ik snap dat je het heftig vindt klinken, maar suïcidaal zijn ís natuurlijk ook heftig. Ik vind de titel Doordrenkt daarom goed passen. Het staat voor het feit dat suïcidaliteit in je hele lijf gaat ‘zitten’; bij veel mensen beheerst het op een gegeven moment hun volledige leven. Ze worden er als het ware door overspoeld. Dat is ook wat ik zie in het prachtige beeldmerk, door illustrator Anne Caesar gemaakt met een linosnede. Daarmee is Doordrenkt ook een subtiele link met Zeeland; met de zee, de golven, het water.
Opnieuw een podcast over zelfmoord?
Eerlijk gezegd twijfelde ik ook wel even hoor, toen ik voor deze serie werd gevraagd. Maar die twijfel ebde al gauw weg. Omdat ik zeker weet dat ik met deze podcast weer andere mensen bereik en omdat ik het belangrijk vind om aandacht te vragen voor de situatie in Zeeland specifiek. Het is de provincie in Nederland met relatief de meeste zelfdodingen. Dat houdt naar alle waarschijnlijkheid onder meer verband met de vergrijzing in Zeeland. Bekend is dat suïcides vaker voorkomen onder mensen van middelbare leeftijd.
Helpt jouw eigen ervaring?
Voor Doordrenkt interviewde ik drie mannen: Alfons, Jeroen en Roland. Zij zijn of waren alle drie suïcidaal. Door mijn eigen ervaringen – ik ben zelf suïcidaal geweest – was het denk ik makkelijker om met hen een emotionele en inhoudelijke verbinding aan te gaan. We hadden soms aan een half woord genoeg om elkaar te begrijpen. Mede door mijn eigen ervaringen ben ik denk ik goed in staat om echt de diepte in te gaan en de meest kwetsbare zaken te bespreken, zonder dat de sfeer ongemakkelijk of vervelend wordt.
Hoe ga je nu om met negatieve gevoelens?
Over het algemeen veel beter dan voorheen. Ik heb in de afgelopen jaren vooral geleerd om beter voor mezelf te zorgen. Ik werk wat minder hard, neem meer tijd voor ontspanning. Ik geniet van het theaterclubje waar ik me bij heb aangesloten en had nooit verwacht dat ik hardlopen zo fijn zou vinden – leve corona wat dat laatste betreft... Ik ga nog wekelijks naar een psycholoog en die gesprekken zijn erg fijn en helpend, naast het antidepressivum dat ik – voorlopig nog – gebruik.
Geleerd van de podcast?
Ik werd er opnieuw in bevestigd dat het zo ontzettend belangrijk is om ‘gewoon’ te praten over suïcidale gedachten. En dat geldt voor beide kanten: als je zelf met een doodswens rondloopt, probeer dan toch echt een naaste in vertrouwen te nemen. En wanneer jij je zorgen maakt om een naaste, stap dan over je schroom en stel dé vraag: denk je weleens aan de dood? Dat kan de start zijn van een nieuw begin. Praten helpt natuurlijk en helaas niet altijd, maar kan óók levensreddend zijn. Hoe belangrijk werkelijke verbinding is tussen mensen, blijkt ook heel duidelijk uit de verhalen van Alfons, Jeroen en Roland.
Suïcide in de media: taboes doorbreken of normaliseren?
Zelfdoding is niet normaal en wat mij betreft altijd onwenselijk. Wel is het in uitzonderlijke gevallen vanuit humaan oogpunt beter wanneer iemand zijn of haar leven kan beëindigen. Maar door suïcide sterven, betekent een vaak pijnlijke en eenzame dood, nog los van het ongekende verdriet van nabestaanden. Media moeten suïcide niet romantiseren, maar tegelijkertijd ook niet in een kramp schieten.
We moeten het er over hebben en dat kan op zo’n manier dat je niet bang hoeft te zijn mensen op ideeën te brengen. Ik verwijs ook graag naar jullie handleiding voor journalisten. Suïcidaliteit is er, zal altijd blijven bestaan en het is niet iets waar een suïcidaal persoon zich voor zou moeten schamen. Zoals Roland zegt in Doordrenkt:
"Je bent niet gek als je suïcidaal bent."
De nieuwe podcast Doordrenkt is vanaf dinsdag 1 december te luisteren via Apps als Apple Podcasts, Spotify, Google Podcasts en Stitcher.
Foto: Tim Witte