De inzet van de landelijke en lokale overheid om zelfdodingen te voorkomen wordt een wettelijke verplichting. Een brede Kamermeerderheid stemde vandaag in met de initiatiefwet van ChristenUnie die dat gaat regelen. De wet werd mede ingediend door GroenLinks-PvdA, CDA, SGP, SP, PvdD, BBB en NSC. Tot nu toe is de inzet voor suïcidepreventie afhankelijk van de ambities van het op dat moment zittende kabinet of Kamerleden, maar wordt nergens gegarandeerd dat die inzet gewaarborgd blijft. Met dit wetsvoorstel, dat wordt ondersteund door 113 Zelfmoordpreventie, komt daar verandering in.
Monique Kavelaars, bestuurder van 113 Zelfmoordpreventie: “We hebben de hele samenleving nodig om het aantal suïcides in Nederland naar beneden te krijgen. Deze wet zorgt ervoor dat suïcidepreventie zowel structureel als financieel verankerd wordt. Het wordt vanzelfsprekend in plaats van vrijblijvend. 113 applaudisseert voor iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt en mogelijk gaat maken.”
Suïcide is doodsoorzaak nummer 1 onder jongeren. Dit grote maatschappelijke probleem, dat samenhangt met verschillende factoren in de maatschappij, vraagt om een overheid die zich altijd verantwoordelijk weet voor goed suïcidepreventiebeleid. De plicht van de overheid om zich in te zetten voor suïcidepreventie wordt met het voorstel verankerd in de Wet Publieke Gezondheid. Hiermee wordt de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) primair verantwoordelijk. Daarnaast wordt het bestaan van een gratis hulplijn wettelijk vastgelegd en wordt de plicht van gemeenten voor eigen beleid explicieter gemaakt. Want juist gemeenten kunnen een cruciale rol spelen in het voorkomen van suïcides.
Mirjam Bikker (ChristenUnie): “Elke dag zijn er gemiddeld 5 zelfdodingen in Nederland. Mensen die geen andere uitweg meer zien dan zelfdoding en geen hulp zoeken. Dat is vreselijk, voor hen, voor de familie en de andere nabestaanden die achterblijven. We hebben als samenleving én als overheid de taak om zelfdoding zoveel mogelijk te voorkomen. Dat we naast deze mensen staan en goede, toegankelijke hulp bieden. Dat is letterlijk van levensbelang. Dit wetsvoorstel is er voor alle mensen die verlies kennen, voor de mensen die worstelen en voor de mensen daarom heen die hulp willen bieden, er willen zijn voor de ander. Mooi om te zien dat een brede Kamermeerderheid vandaag instemt met deze oproep.”
Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA): "Als woordvoerder jeugdzorg en ggz ontmoet ik veel mensen die worstelen met suïcidale gedachten. Zij weten vaak niet hoe ze hier zelf uit kunnen komen en blijven te lang alleen met hun hulpvraag. Nabestaanden laten aan ons weten dat ze zo'n diepe machteloosheid voelen als iemand uit het leven is gestapt. Daarom ben ik ervan overtuigd dat de overheid én de samenleving alles moeten doen om waar dat kan suïcide te voorkomen."
Harmen Krul (CDA): "Deze wet is een belangrijke stap om sterker in te zetten op het voorkomen van suïcide. Vaak ontstaat de suïcidale wens omdat de hulp niet voldoende is of omdat iemand geen licht meer ziet aan het eind van de tunnel. Zij zijn gebaat bij herkenning, erkenning en hulp, de suïcide is dan een uitweg die we moeten helpen voorkomen. Want iedere suïcide is er een teveel."
Diederik van Dijk (SGP): ''De bescherming van kwetsbaar leven is van groot belang. We moeten er alles aan doen om mensen te helpen die het leven niet meer zien zitten. Met deze wet geven we gemeenten daar een belangrijke taak in.''
Sarah Dobbe (SP): “Het ongelooflijke verdriet van suïcide raakt elke dag mensen. Mensen die radeloos zijn, en vaak lang worstelen gedachten over suïcide en met een vraag om hulp. Dit is enorm verdrietig, en ook voor de nabestaanden heeft dit grote gevolgen. We moeten en kunnen veel meer doen om suïcide te voorkomen, en daarom is deze wet belangrijk.”
Ines Kostic (PvdD): "Dit is een belangrijke stap voor het voorkomen van zelfmoord en het beschermen van de meest kwetsbare groepen. Zo doen LHB-volwassenen viermaal zo vaak een suïcidepoging en transgender personen zelfs vijf- tot tienmaal zo vaak als de algemene bevolking. Het wettelijk goed regelen van integrale suïcidepreventie als een belangrijke overheidstaak kan het tij voor veel mensen keren."
Caroline van der Plas (BBB): “Van dichtbij heb ik helaas ervaren hoe groot de impact is op het leven van mensen in geestelijke nood, maar ook op de levens van de mensen eromheen. In Nederland sterven ruim vijf personen per dag door suïcide en doen per dag 135 mensen een poging tot zelfdoding. Structureel beleid op het gebied van suïcidepreventie redt levens. Daarom maak ik mij graag hard voor deze wet.”
Agnes Joseph (NSC): “Elk mensenleven telt, elke suïcide is er één teveel. Helaas zien we dat een toenemend aantal mensen kampt met mentale problemen en zelfs suïcidale gedachtes. Toch is het aantal suïcides de afgelopen jaren min of meer stabiel, voornamelijk dankzij belangrijke preventiemaatregelen die zich wetenschappelijk hebben bewezen. Als NSC vinden we het voorkómen van suïcides een publieke taak. Het is dan ook belangrijk dat suïcidepreventie structureel gewaarborgd wordt in de wet. Met dit initiatiefwetsvoorstel zetten we hiertoe samen een belangrijke stap.’