113 Zelfmoordpreventie is gestart met een verdiepend spoedonderzoek naar de achtergronden van zelfdoding onder jongeren tot 20 jaar die overleden in 2017. In dat jaar overleden 81 jongeren, 33 meer dan in 2016. Zelfdoding is al langer de grootste doodsoorzaak onder mensen van 10 tot 29 jaar. Het ministerie van VWS is geschokt over de stijging en heeft de opdracht gegeven met spoed onderzoek te doen.
Onderzoekers uit de werkgroep, geleid door Prof. dr. Arne Popma (Amsterdam UMC), zijn op zoek naar ouders van jongeren die in 2017 door zelfdoding overleden. Zij willen graag de ouders van deze 81 jongeren interviewen om zo meer te weten te komen over de achtergronden van het overlijden van hun kinderen. De onderzoekers kunnen de ouders zelf niet benaderen, omdat zij niet weten wie dit zijn. Er zijn inmiddels 12 paar ouders gevonden. Daarom vragen de onderzoekers aan ouders om contact op te nemen. Dat kan via [email protected] of telefoonnummer 020-2408881. Meer informatie staat hier.
Door middel van interviews met ouders en eventueel andere nabestaanden, zorgverleners en docenten willen onze onderzoekers achterhalen wat de achtergronden van het overlijden zijn geweest. Daarna zullen zij aanbevelingen doen aan het ministerie van VWS, zodat jongeren met zelfmoordgedachten in de toekomst beter geholpen zullen worden. Het gaat er niet om schuldigen aan te wijzen. Ouders die tot nu toe hebben meegedaan vertellen dat zij het erg prettig vinden het verhaal van hun kind te delen met de onderzoekers, die onbevooroordeeld luisteren en die zeer gemotiveerd zijn aanbevelingen te doen om zelfdoding onder jongeren te voorkomen.
De onderzoekers realiseren zich dat de vraag om mee te doen een moeilijke, wellicht pijnlijke vraag is. Want hoe zeer zij hun best zullen doen onnodig leed te besparen, kan het niet anders dan dat het interview voor ouders met sterke en bezwarende emoties gepaard zal gaan. De onderzoekers zijn uitgebreid getraind om nabestaanden op te vangen en wijzen op verdere zorg, ongeacht of zij meedoen of niet. Meedoen is vrijwillig en anoniem.
In 2017 overleden 50 jongens en 31 meisjes tot 20 jaar door zelfdoding. Het gaat vooral om tieners ouder dan 15 jaar. Drie op de tien jongeren had een migratieachtergrond. Zij zelf of hun ouders zijn niet in Nederland geboren. Het hoogste aantal zelfdodingen vond plaats in de maanden juli en oktober met elk 10 overlijdens. Gemiddeld overleden elke maand 7 jongeren. In de week van 3 tot en met 9 juli lag het aantal het hoogst. Een kwart van de jongeren die in 2017 overleed door zelfdoding woonde in Noord-Brabant. Per 100.000 jongeren gaat het om bijna 7 overleden tieners. Ook in Gelderland is het aantal relatief hoog: 5 per 100.000.
Prof. Dr. Arne Popma, hoogleraar Kinder- en Jeugdpsychiatrie bij Amsterdam UMC is voorzitter van de onderzoekswerkgroep, die bestaat uit deskundigen van verschillende universiteiten, Jeugdhulp, GGZ, GGD, MIND (de koepel van cliënten- en familieorganisaties in de GGZ) en 113 Zelfmoordpreventie. In 2019 volgen op basis van dit verdiepende onderzoek concrete aanbevelingen voor acties.