Per 1 juni 2024 is Prof. Dr. Renske Gilissen bijzonder hoogleraar suïcidepreventie bij de Universiteit Leiden. De leerstoel is ingebed in de sectie Klinische Psychologie en zal een belangrijke versterking zijn van zowel het onderzoeksprogramma naar suïcidepreventie als het onderwijs. De keuze voor Leiden is mede ingegeven door de gezamenlijke ambitie van 113 Zelfmoordpreventie en de sectie Klinische Psychologie wat betreft het realiseren van maatschappelijke impact en de reeds lopende samenwerkingen om de preventie te versterken. De bijzondere leerstoel sluit uitstekend aan bij drie onderzoekpijlers van de sectie: ‘depressie en suïcide preventie’, ‘stress en trauma’ en ‘interventie onderzoek’.
Met deze unieke leerstoel beoogt 113 onderzoek en onderwijs met betrekking tot suïcide en suïcidepreventie en de implementatie van praktijkgerichte toepassingen van suïcidepreventie in Nederland te bevorderen. Een ander doel is het versterken van de samenwerking tussen wetenschappers (nationaal en internationaal) en beleids- en praktijkprofessionals op een breed scala aan relevante disciplines om gezamenlijk onderzoek en onderwijs te ontwikkelen en zo bij te dragen aan het verminderen van suïcides in Nederland.
Iedere dag overlijden er in Nederland 5 mensen door suïcide. Suïcide komt het meest voor op middelbare leeftijd en is doodsoorzaak nummer 1 onder jongeren tussen de 10 en 30 jaar. Hoewel het maatschappelijke belang van preventie van suïcide in Nederland steeds meer wordt erkend, liggen er nog veel vragen over hoe het aantal suïcides te verminderen. Oorzaak van en aanleiding(en) tot suïcide zijn complex en daarmee het terugdringen van suïcides ook. 113 Zelfmoordpreventie is daarom verheugd met de vestiging van de bijzondere leerstoel suïcidepreventie bij de Universiteit Leiden.
Het aantal suïcides verminderen
Suïcidepreventie vereist meerdere preventieve maatregelen op meerdere niveaus: universele, selectieve en geïndiceerde preventiestrategieën. Van een aantal interventies is bekend dat zij effectief zijn (met name beperking van de toegang tot dodelijke middelen, preventieprogramma’s op scholen en cognitieve gedragstherapie). Een combinatie van meerdere universele, selectieve en geïndiceerde interventies is nodig om het aantal suïcides te kunnen verminderen. Welke combinatie van maatregelen nodig is om het aantal suïcides het meest (kosten)effectief te verminderen, is nog niet bekend. Dat vraagt om meer onderzoek.
Grootste onderzoeksteam suïcidepreventie van Nederland
In 2009 is 113 Zelfmoordpreventie, toen nog 113 online, opgericht. Het begon als een kleine 24-uurs hulplijn (telefonisch en chat) voor mensen met suïcidale gedachten. Nu, 15 jaar later, is 113 uitgegroeid tot een nationale organisatie voor preventie van suïcide en actief op vele fronten. Van hulpverlening, opleiding en onderwijs, marketing en communicatie tot implementatie van preventieve maatregelen en wetenschappelijk onderzoek. 113 heeft met 25 onderzoekers het grootste onderzoeksteam op het gebied van suïcidepreventie in Nederland.
Het onderzoeksteam van 113 Zelfmoordpreventie heeft een breed onderzoeksnetwerk opgebouwd, zowel nationaal als internationaal, met diverse kennisinstituten en universiteiten, zoals de Universiteit Leiden, TU Delft, Centrum Wiskunde en Informatica, Amsterdam-UMC, de VU en het Trimbos Instituut, en partners uit het veld zoals GGZ-instellingen, MIND, ProRail, nabestaandenorganisaties en gemeenten.
Curriculum Vitae
Renske Gilissen is sinds 10 jaar hoofd van de onderzoeksafdeling van 113 Zelfmoordpreventie, die ze vanaf het begin heeft opgezet en die momenteel de grootste onderzoeksafdeling is op het gebied van suïcidepreventie in Nederland. Het onderzoek richt zich op de risico- en beschermende factoren van suïcide en op de effectiviteit en implementatie van suïcidepreventie-interventies.
Gilissen is tevens voorzitter van het nationale onderzoeksconsortium voor suïcidaliteitsonderzoek: SURE-Net en van de ‘Commissie Actuele Nederlandse Suïcide Registratie’ (CANS), waarin suïcides in Nederland real-time worden gemonitord om mogelijke toenames direct te detecteren. Verder is zij de Nationale Vertegenwoordiger van Nederland bij de International Association for Suicide Prevention en beschikt over een groot (inter)nationaal netwerk. Zij is een veelgevraagd spreker en een van de woordvoerders voor 113 in de media. Gilissen promoveerde in 2008 bij pedagogische wetenschappen aan de Universiteit Leiden.