Zo herken je signalen
Wat iemand deelt op internet of social media, kan een serieuze reden zijn om je zorgen te maken. Misschien is er aanleiding om met de ander te praten over diens gedachten. Of zelfs samen de stap te zetten naar professionele hulp. Waar moet je op letten?
Het is goed om alert te zijn op wat iemand schrijft in een statusupdate of tweet:
- Expliciete uitspraken, zoals ‘Ik wil dood’, ‘Ik maak er een eind aan’, ‘Ik kan maar beter dood zijn’ en ‘We hoeven geen nieuwe afspraak te maken, volgende week ben ik er toch niet meer’.
- Cryptische uitspraken, zoals ‘De wereld is beter af zonder mij’, ‘Ik kan niet meer’, ‘Ik ben zo moe’, ‘Jullie zullen geen last meer van mij hebben’, ‘Ik trek het allemaal niet meer’, ‘Laat allemaal maar’ en ‘Het spijt me dat ik zoveel ellende heb veroorzaakt’
- Emotionele uitingen van stemmingswisselingen, boosheid en frustratie, zoals ‘Life sucks’, De wereld is k*t’ en ‘Krijg allemaal de klere’.
- Verwijzingen naar roekeloos en impulsief gedrag, drugsgebruik, overmatig alcoholgebruik en het opzoeken van gevaarlijke situaties.
- Beschrijvingen van manieren om zichzelf te doden.
Iemand kan ook non-verbale tekens geven:
- Herhaaldelijk gebruik van negatieve emoticons, zoals
. - Verontrustende hashtags, zoals #zelfmoord, #ikwildood, #KYS (kort voor ‘kill yourself’), #bluewhalechallenge, #sue (wat staat voor het Engelse woord ‘suicide’ en vooral op Instagram wordt gebruikt).
- Iemand deelt pro-zelfmoordberichten.
- Berichten, reacties, foto’s en filmpjes over (de vraag naar) zelfmoordmethodes.
Dit moet je weten als je wilt reageren
Als iemand een bericht plaatst dat je verontrust, wil je misschien van je laten horen. Maar hoe doe je dat? Zal jouw reactie de ander niet afschikken? En wat als het bericht een grap is? Begrijpelijke vragen. Toch is reageren belangrijk.
- Je kan de virtuele hand uitsteken. Bijvoorbeeld door te schrijven dat je je zorgen maakt over het bericht dat de ander heeft geplaatst, en te laten weten dat diegene er niet alleen voor staat.
- Probeer zo helder mogelijk te zijn. Het is beter om hulpmiddelen te vermijden die voor verwarring kunnen zorgen, zoals een vind-ik-leuk of emoticon.
Zo reageer je op een gepaste manier
Zie je dat iemand om wie jij geeft het moeilijk heeft? Dan is het prima om dit te benoemen. Zo laat je zien dat je betrokken bent. Schrijf bijvoorbeeld:
- ‘Hi Jan, ik lees dat je het moeilijk hebt.’
- ‘Het valt je erg zwaar, hè?’
- ‘Hé Eva, het lijkt wel of je het niet meer ziet zitten.’
Wat je leest kan je koppelen aan wat je voelt. Bijvoorbeeld door de ander te laten weten dat je je zorgen maakt. Op die manier maak je duidelijk dat je om de ander geeft. Denk aan iets als:
-
‘Erik, ik maak me zorgen als ik lees dat je het niet meer ziet zitten.’
Het is beter om niet te oordelen. Probeer rustig te blijven en ruimte te geven voor het verhaal van de ander. Ook is het goed om begrip te tonen voor iemands gevoelens:
-
'Je zegt dat je weleens denkt dat je beter dood kunt zijn. Dat lijkt me een heel naar gevoel, maar ik kan me er niet zoveel bij voorstellen. Wil je er wat over vertellen?’
Respect voor de ander is belangrijk. Wil diegene het niet hebben over wat er dwarszit? Dan kan je een alternatief bieden:
-
‘Ik begrijp dat je het er met mij niet over wilt hebben. Met wie zou je dit eventueel wél willen bespreken?’
Hulp nodig? Dit zijn de opties
Als je denkt dat reageren alleen niet genoeg is, kijk dan of je samen met de ander professionele hulp kan zoeken. Afhankelijk van de situatie kunnen jullie hier terecht:
- Acute nood – Dringend hulp nodig? Bel dan 112. Houd de contactgegevens van de ander bij de hand en laat diegene niet alleen.
- Samen hulp zoeken – Is de ander goed aanspreekbaar, overleg dan samen welke hulp het beste bij hem of haar past.
- Spoedeisende hulp (SEH) – Als het nodig is, haalt de spoedeisende hulp de crisisdienst erbij.
- Huisarts – De huisarts kan de ander direct helpen of doorverwijzen. Bijvoorbeeld naar een hulpverlener in de buurt, zoals een therapeut, psycholoog of psychiater. Of naar een officiële instantie voor geestelijke gezondheidszorg.
- Huisartsenpost – Buiten kantooruren, als de huisartsenpraktijk gesloten is, kan je contact opnemen met de huisartsenpost. Hier kunnen ze eventueel de crisisdienst inschakelen.
Meld zorgwekkende berichten op social media
Berichten die erop wijzen dat iemand aan zelfmoord denkt, kan je melden aan het socialmediaplatform waarop ze geplaatst zijn. De mensen daar nemen dan contact op met ons. Klik op het icoon om snel naar de juiste pagina te gaan.
De inhoud van deze pagina is gebaseerd op informatie van de website van het Vlaamse Zelfmoord 1813.