Schuldhulpverleners

Signaleringsfunctie

Luisteren helpt en praten kan levensreddend zijn. Vaak heerst de idee dat het vragen naar zelfmoordgedachten gezien kan worden als een ongewenste inmenging in privézaken of dat je je cliënt misschien juist op zelfmoordgedachten wordt gebracht. Maar vaak ervaren mensen het eerder als een opluchting dat er (eindelijk) openlijk over gesproken kan en mag worden. Sterker nog, uit onderzoek is gebleken dat het praten over zelfmoord, dus ernaar vragen, zelfmoordgedrag niet uitlokt, maar juist helpend kan zijn, waardoor zelfmoord mogelijk voorkomen kan worden.

Taboe doorbreken

Door suïcide bespreekbaar te maken, geef je iemand die aan zelfmoord denkt het gevoel dat hij er niet alleen voor staat. Je steunt de ander en haalt hem uit zijn isolement. Dit geeft een opening om samen de juiste hulp te zoeken bij de huisarts of GGZ. Door er openlijk over te spreken ontstaat er ook begrip en ruimte om ook naar andere oplossingen te kijken en wordt het taboe doorbroken.

Wat kun je nog meer doen?

Je kunt zelf de juiste persoon zijn om suïcidaliteit te signaleren en er vervolgens iets mee te doen. Belangrijk om hierbij te noemen is dat je wel signaleert, maar geen hulpverlener of behandelaar wordt.

Gatekeeper

Een gatekeeper of poortwachter is iemand die een sleutelrol kan vervullen voor iemand die suïcidale gedachten heeft. Hij kan de deuren naar hulp openen voor de ander die (onbewust) hulp zoekt. Als gatekeeper in de sociaal economische sector help je cliënten met zelfmoordgedachten de hulp te vinden die ze nodig hebben.

Gatekeeperstraining

De gatekeeperstraining  is opgezet om je deskundigheid op gebied van gesprekstechnieken te vergroten. Het trainen van gatekeepers is een effectieve manier van zelfmoordpreventie. Gatekeepers herkennen zelfmoordgedachten, kunnen hierover een gesprek voeren en weten wanneer ze moeten doorverwijzen naar een hulpverlener. Dit maakt een gatekeeper geen hulpverlener, maar iemand die de weg naar hulpverlening kan wijzen.

Handreiking ‘Wat als al het perspectief ontbreekt’

113 heeft een handreiking voor zelfmoordpreventie ontwikkeld die het taboe op het spreken over zelfmoord moet doorbreken. De handreiking ‘Wat als al het perspectief ontbreekt’ heeft een concreet stappenplan die je als politie, bewindvoerder, gerechtsdeurwaarder, gemeenteambtenaar, klantmanager, etc. kunt gebruiken om contact te maken met een cliënt over zelfmoordgedachten en zelfmoordplannen. Hoe bespreek je vermoedens? Hoe wijs je de weg naar hulp? En wat doe je na een zelfmoord of -poging van een cliënt? Ook lees je hoe je in een aantal stappen een zelfmoordpreventie-protocol voor je bedrijf op kunt zetten.

Zelfmoordpreventie-protocol

Het is belangrijk om signalen van zelfmoordgedachten van cliënten niet te negeren. Daarom is het zinvol om een zelfmoordpreventie-protocol op te stellen. Betrek hierbij sleutelfiguren en ook de directie. Zoek samenwerking met externe partners.

In de handreiking Wat als al het perspectief ontbreekt staan allerlei vragen om te beantwoorden om tot een passend zelfmoordpreventie-protocol te komen. Wat is het kernbeleid en de professionele optiek van jouw bedrijf? En wie neemt contact op met wie bij een vermoeden tot zelfmoord bij een cliënt? Maar de handreiking geeft ook tips over hoe je verschillende protocollen op elkaar af te stemmen.

De handreiking is in gedrukte vorm op te vragen bij onze kwartiermakers.

Meer informatie over zelfmoordpreventie in de sociaal economische sector

• Hulplijn : 24/7 anoniem praten over zelfmoord via chat en telefoon 113 of gratis 0800-0113
• Actuele stand van zaken van ons project over schulden & suïcidepreventie
• Kortdurende anonieme online therapie via e-mail, chat of telefoon
• Kortdurende anonieme online coaching via e-mail, chat of telefoon
• Overleglijn met specialist via 020-311 38 88 op werkdagen tussen 10:00 – 16:00 uur.
• Kerkhof, A., van Spijker, B., (2012). Piekeren over zelfdoding. Amsterdam: Boom uitgeverij
• Dijkstra, M. (2010). Factsheet preventie van suïcidaliteit. Trimbos-instituut.
• Mokkenstorm, J. - Hoop doet leven (de 113Online suïcide survival guide).
• Advies inzake streefcijfer suïcide, VU Amsterdam, 26 februari 2013.
• Huisman, A., Robben, PBM, Kerkhof, AJFM. 2013. Further evaluation of the Dutch supervision system for suicides of mental health care users. Psychiatric services, 64, 1, 10-12.
• Handreiking UWV, 2016