Interventies voor beperken toegang tot dodelijke middelen

Beperk de toegang tot de locatie en middelen

• Sluit een locatie geheel of gedeeltelijk af.
• Stel fysieke barrières in die de toegang tot de spooromgeving bemoeilijken (hekken en anti-spoorloopmatten waardoor onbevoegden het spoor niet meer kunnen betreden). 
• Introduceer andere afschrikmiddelen, bijvoorbeeld grensmarkeringen of verlichting.

Zie ook het artikel Does the installation of blue Lights on train platforms shift suicide to another station?: Evidence from Japan van Tetsuya Matsubayashi a,n , Yasuyuki Sawada b , Michiko Ueda, 2014.

Vergroot kansen en capaciteit voor menselijk ingrijpen

• Houd gericht toezicht op risicolocaties, bijvoorbeeld met behulp van camera’s om personeel in staat te stellen te controleren wanneer iemand mogelijk hulp nodig heeft. Verhoog het aantal en de zichtbaarheid van het personeel of de uitbreiding van de tijden waarop het personeel beschikbaar aanwezig is.

• Om de signalen van iemand met suïcidale gedachten én om zelfmoord bespreekbaar te maken, heeft 113 Zelfmoordpreventie de suïcidepreventie training Gatekeeper ontwikkeld. Gatekeepers zijn mensen die een sleutelrol kunnen vervullen in het begeleiden van mensen met zelfmoordgedachten naar professionele hulp. Wanneer zelfdodingen op openbare plaatsen plaatsvinden is er meer gelegenheid voor last-minute interventie, maar de eerste reactie is veel waarschijnlijker van een voorbijgaande vreemdeling. Om deze reden is het belangrijk om mensen uit alle lagen van de bevolking uit te rusten met de vaardigheden en het zelfvertrouwen om in te grijpen als ze iemand op een openbare plek zien die zelfmoord kan overwegen (gatekeepers). Juist ook het personeel dat op of in de buurt van de locatie werkt is belangrijk om te trainen. ProRail en de NS ontwikkelde bijvoorbeeld een cursus ‘contact maken met (mogelijk) suïcidale personen’, waarmee mensen werkzaam in de spoorsector getraind worden in het alert reageren op mensen die mogelijk suïcidaal gedrag vertonen. Bekijk het aanbod van de 113 Academy.

Vergroot mogelijkheden voor hulp bij het zoeken door de suïcidale persoon

• Verstrek informatie over hoe en waar mensen hulp kunnen krijgen. Plaats bijvoorbeeld borden langs het spoor die oproepen hulp in te schakelen (plus foto bord). Sinds 2011 staan er bijvoorbeeld op de perrons van stations borden met ‘Ik luister’ met een verwijzing naar het telefoonnummer en de website van 113 (gratis en anoniem).
• Bied mensen een bemande opvang aan of verwijs mensen naar een nabijgelegen heiligdom.

E-learning 'Medicatie en suïcide'

Geneesmiddelen kunnen op diverse manieren een relatie met suïcidaal gedrag hebben. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) heeft in opdracht van 113 Zelfmoordpreventie een e-learning ontwikkeld voor huisartsen, praktijkondersteuners en apothekers. Hierin worden de diverse aspecten van geneesmiddelengebruik in relatie tot suïcidaal gedrag besproken, met als doel ook op dit gebied suïcidaal gedrag te voorkomen.

Daarnaast heeft het IVM ook een FTO-module over geneesmiddelen en suïcide ontwikkeld.

De e-learning en FTO-module zijn na aanmelding gratis beschikbaar via de website van het IVM.

Verander het beeld van de locatie, verdrijf zijn reputatie als een 'zelfmoordplaats'

• Zorg ervoor dat berichtgeving in de media over zelfmoordacties in overeenstemming is met de mediarichtlijnen. Onderzoek laat zien dat rekening houden met de richtlijnen kan leiden tot een afname van het aantal suïcides. Mediaprofessionals kunnen bijdragen aan het voorkomen van zelfmoord.
• Ontmoedig persoonlijke gedenktekens en bloemenhulde op de locatie.
• Introduceer nieuwe voorzieningen of activiteiten: hernoem en zet de locatie opnieuw in de markt.

Beperk de verpakkingsgrootte en voorgeschreven hoeveelheid van medicatie en geef voorlichting

• Maak zorgverleners bewust van de hoeveelheid medicatie die voorgeschreven wordt. In Engeland heeft een striktere uitgifte geleid tot een beduidende afname van suïcides en suïcidepogingen. In Nederland is in 2011 een beperkingen aangebracht in de verkoop van grootverpakkingen (besluit College ter beoordeling van Geneesmiddelen, 17 december 2011)
• Laat medewerkers van drogisterijen en apotheken klanten vragen of er vragen zijn over het gebruik van de medicatie en laat hen voorlichting geven over het gebruik ervan.

Praktische uitwerking

Aan de slag met het proces om zelfmoorden te voorkomen op openbare plaatsenⁱ in drie stappenⁱⁱ

ⁱWat is suïcide op een openbare plaats? Een suïcidale daad die plaatsvindt buiten het privéhuis van de overledene of een ander, op een locatie die het publiek de mogelijkheid biedt om door het publiek te worden gezien, of om het lichaam te vinden door iemand die de overledene niet kent.

ⁱⁱPreventing suicides in public spaces – A practice resource, Public Health England & NICE richtlijn