De eerste keer dat Myrthe van der Wolf iemand verloor door zelfdoding was in 2009. In dat jaar maakte haar vader een einde aan zijn leven. Door die gebeurtenis ontmoette ze Vinne. Ze werden verliefd en raakten nooit uitgepraat. Ook niet toen hij suïcidaal werd. ‘Ik wilde met respect luisteren naar de kant van hem die niet meer wilde leven.’
“Mijn relatie met Vinne begon in de diepte, vlak nadat mijn vader in 2009 door zelfdoding stierf. Ik was helemaal stuk door het overlijden van mijn vader en miste allerlei puzzelstukjes in zijn verhaal. Ik wilde precies weten wat er was gebeurd en maakte een reconstructie van mijn vaders laatste week. Via via hoorde ik dat Vinne in dezelfde kliniek als mijn vader had gezeten. Als ik meer wilde weten, mocht ik hem bellen, had hij gezegd.”
“Vanaf het allereerste moment voelde ik een diepe verbinding met Vinne. We raakten aan de praat en daar zijn we nooit meer mee opgehouden. Vinne is een van de allergrappigste mensen die ik ooit heb ontmoet. Superscherp, gevat, en emotioneel intelligent. We hadden hetzelfde gevoel voor humor. Hij wist alles over muziek, hiphop en films en kon mij urenlang muziekonderwijs geven.”
Beschadigd kind
“Maar in die lange, half Surinaamse, grappige en slimme guy zat ook een beschadigd kind, dat een weg probeerde te vinden in de wereld. Vinne kwam er pas laat in zijn leven achter dat niet iedereen zich zo voelt, zoals hij zich voelde. En dat ook hij hulp mocht vragen om dat beschadigde kind aandacht te geven. Toch denk ik dat hij zich altijd is blijven afvragen of de wereld wel een plek was voor hem.”
‘Hij probeerde een manier te vinden waarop het leven voor hem kon werken’
“Toen ik Vinne ontmoette ging het, op wat ups en downs na, best goed met hem. Hij probeerde een manier te vinden waarop het leven voor hem kon werken. Ik vroeg hem vaak wat voor hem het leven wél de moeite waard zou maken. We hadden daar lange gesprekken over. Samen zochten we naar wie hij was en waar hij blij van werd.”
“Hij ontdekte dat hij het liefst dingen wilde maken, stopte daarom met zijn baan als accountmanager en werd meubelmaker. Hij verhuisde naar Amsterdam en had het geluk dat hij een toffe werkplek vond bij een meubelmakerij. Het was alsof ik een bloem zag uitkomen; eindelijk kon hij zichzelf zijn. Hij begon ook te schrijven over de zoektocht naar zichzelf en werd eerlijker en opener over zijn donkere kant.”
‘Ik zie je toch nog wel terug?’ Die vraag kwam zomaar bij me op’
Mantelzorgen
“In 2015 werden we op een ochtend wakker. Vinne zou naar zijn werk gaan. ‘Ik zie je toch nog wel terug?’ Die vraag kwam zomaar bij me op. En Vinne antwoordde: ‘Nee.’ Hij dacht eraan om die dag een einde aan zijn leven te maken. Het was het begin van een lange periode van opnames, crises, behandelingen en wachtlijsten. Vinne deed er alles aan om beter te worden. Hij volgde allerlei therapieën en nam goedbedoelde adviezen van mensen om hem heen serieus. Als het even kon ging hij naar de werkplaats, waar de jongens waren met wie hij mooie dingen maakte.”
“Er werd een diagnose gesteld. En toen die er eindelijk was begon het wachten. Negen maanden lang probeerde ik zo goed mogelijk voor Vinne te zorgen. Na mijn vader was ik vastberaden om niet nog iemand te verliezen door zelfdoding. En daarin liep mezelf compleet voorbij. Ik stopte met mijn werk als journalist en stortte me volledig op het mantelzorgen. Soms was Vinne ontzettend suïcidaal en dan deed ik alles om hem in leven te houden. De dood lag altijd op tafel, ik vond het belangrijk om met respect te luisteren naar de kant van hem die niet meer wilde leven. Ik geloof ook dat mijn vader er nog had kunnen zijn, als hij de ruimte had gevoeld om te praten over zijn gedachten aan zelfdoding.”
Huwelijksaanzoek
“In de tijd dat Vinne en ik net een relatie hadden, droomden we over de toekomst. Die dromen waren simpel, maar voor ons heel groot. Een rustig en gezond leven zou ons gelukkig maken. In die tijd was Vinne mijn steunpilaar in het rouwproces rondom mijn vader. De klachten die ik toen had, hadden te maken met PTSS. Al had ik toen nog niet in de gaten dat dat was waar ik zo’n last van had.”
“Vinne vroeg me ten huwelijk in Luik. We kwamen bij een mooie trap en hij wilde daar samen op de foto. Dat verraste me, want normaal gesproken had hij er een hekel aan om op de foto te gaan. Hij gaf zijn telefoon aan een voorbijganger en toen ineens zat Vinne op zijn knie. Je zag die man denken: dit is een belangrijk moment! Vanuit alle hoeken begon hij foto’s te maken. Het was een aanzoek zonder poespas, maar origineel en bijzonder, precies zoals Vinne was.”
‘Dankzij de therapieën leek hij minder te zijn overgeleverd aan de grillen van zijn mind’
“In 2020 gingen we uit elkaar. De heftigste crisisjaren in 2017 en 2018 waren achter de rug. In die zware tijd, gingen we met zijn familie een weekend naar het strand bij Egmond, dezelfde plek waar we mijn vader hebben uitgestrooid. Ondanks alles had dat familieweekend hem goed gedaan. In 2023 was Vinne vier jaar crisisvrij. Dankzij de therapieën leek hij minder te zijn overgeleverd aan de grillen van zijn mind. Onze liefde was nog lang niet op, maar de vorm was anders geworden. We waren meer soulmates dan een koppel, even close als altijd.”
Een tijdlang bleef Vinne nog bij mij wonen, omdat een huis vinden in Amsterdam bijna onmogelijk was. Het ging goed met hem, al zou zijn leven nooit een walk in the park worden. De gedachte aan de dood voelde voor hem als een exit-plan. Gek genoeg gaf hem dat ook juist de ruimte om te leven. Hij was lekker bezig met meubels maken en had leuke projecten. Ook schilderde hij veel en was hij bezig met een expositie met audiofragmenten om aandacht te vragen voor depressie.”
‘Jarenlang stond mijn telefoon altijd aan. Deze keer niet’
Mijn verjaardag
“Op 11 april 2023 werd ik 40 jaar. In het weekend had ik mijn verjaardag groots gevierd met mijn vriendinnen. En die avond zou ik met Vinne een hapje gaan eten. Ook om stil te staan bij zijn vader, die precies een jaar geleden was overleden. Toen ik ’s morgens mijn telefoon aan deed, zag ik een gemiste oproep van een nultwintig-nummer. Jarenlang stond mijn telefoon altijd aan. Deze keer niet. Het leren loslaten en erop vertrouwen dat er niet altijd meteen iets aan de hand is, ging steeds iets beter.”
Ik googelde en zag dat zorgorganisatie Arkin had gebeld. Dat moest over Vinne gaan. Ik belde terug en kreeg zijn therapeut aan de lijn. Ze had een e-mail van Vinne ontvangen, die haar zo had verontrust dat ze de politie had gebeld. Ik bedacht dat ze zou zeggen dat hij was opgenomen en dat ik me snel moest aankleden om naar hem toe te komen. Er ging van alles door mijn hoofd over wat er gebeurd kon zijn, behalve het allerergste… Ze hadden hem gevonden in zijn werkplaats.”
‘Sorry voor deze datum, schreef hij in zijn afscheidsbrief’
“Er trok een waas op en ik herinner me dat ik schreeuwde: ‘Vinne is dood, Vinne is dood!’ Mijn buurvrouw kwam aangerend. In mijn beleving stonden al mijn vriendinnen binnen tien seconden in mijn woonkamer. Mijn moeder en zus waren al onderweg voor mijn verjaardag. Ik herinner me alleen flarden van die ochtend, maar tegelijkertijd was ik ook heel scherp. Alsof mijn metabewustzijn actief werd. Ik moest hem zien! Deze keer wel. Niet zoals dat was gegaan bij mijn vader en waar ik later veel last van kreeg.
Perfecte storm
“Sorry voor deze datum, schreef hij in zijn afscheidsbrief. Maar ik neem Vinne niets kwalijk. Een einde maken aan je leven is zoiets onnatuurlijks en zo moeilijk om te doen. Er moet een perfecte storm opsteken. Een moment van ontoerekeningsvatbaar, waarbij alle omstandigheden precies de juiste kant op vallen. Hoe vaak gebeurt het niet dat er net iemand belt, dat je iets hoort of ziet, of dat je eigen mind denkt: wat ben ik aan het doen? Ik denk dat er bij Vinne een onbeheersbaar verlangen is ontstaan naar zijn vader. Hij heeft een opening gezien waar hij in is gesprongen.”
“Het eerste jaar na Vinnes overlijden ging voorbij als een roes. Ik stortte opnieuw volledig in. Ik miste mijn allerbeste vriend die ik elke dag sprak en met wie ik twaalf jaar aan herinneringen had. Mijn PTSS-klachten kwamen terug op standje honderd. Mijn systeem viel niet meer wijs te maken dat het leven veilig was. Ik voelde me verlamd. Normale dagen bestonden niet meer en het was al heel wat als ik weer een dag had overleefd.”
‘Mijn community is mijn life line, ik zou niet weten waar ik zonder hen zou zijn’
“Mijn leven is nu ingericht op mijn herstel. Ik volg therapie en ik heb pasgeleden een vijfdaags PTSS-traject gevolgd. Vijf dagen lang denderde er een soort bulldozer aan traumabehandelingen over me heen. Heel heftig. Ik was op plek waar ik in contact kwam met mijn grootste angsten en ergste momenten, maar waar het veilig genoeg is om die aan te kijken. Mijn verlangen om vrij te zijn van PTSS en weer aan het werk te gaan is groot.”
Myrthes Angels
“Mijn grootste geluk zijn mijn vriendinnen – Myrthes Angels noem ik ze – die mij onvoorwaardelijk steunen. Ook mijn moeder, broertje en zus zijn er altijd voor mij. Mijn community is mijn lifeline, ik zou niet weten waar ik zonder hen zou zijn. Zij slepen me overal doorheen, en door hen durf ik het leven aan. Juist daarom vind ik het ook zo belangrijk dat we er als samenleving zijn voor de mensen die het moeilijk hebben. Ik voel dat het helpt. Dat we met elkaar praten en naar elkaar luisteren en dat we ons niet hoeven te schamen. Daarom moet het taboe eraf, omdat we elkaar dan beter kunnen steunen.”
‘Vinne en mijn vader waren strijders. Ze zwommen in tegen de stroom van gedachten die maar bleven tetteren’
“Wanneer mensen tegen mij zeggen dat ik ben verlaten, zeg ik: ‘nee, zo is het niet. Vinne en mijn vader waren strijders die een dag extra hebben gevochten. Ze zwommen in tegen de stroom van gedachten die maar bleven tetteren.’ Ik vind het belangrijk dat mensen erbij stilstaan dat niemand zomaar uit het leven stapt. Zelfdoding is geen keuze die je zomaar vanuit gezonde gedachtes maakt. De mensen die op deze manier overlijden verdienen ons respect en onze compassie. Na alles wat er is gebeurd, heb ik zelf behoorlijk donkere dagen meegemaakt. En ik heb vaak gedacht: je zou dit maar dag in dag uit voelen… Ik kan alleen maar zeggen: als je de strijd van mensen die door zelfdoding sterven niet begrijpt, ben je een gezegend mens.”