Denk je aan zelfdoding?

We zijn er voor je. 
Je kunt met ons geheel anoniem bellen.

Bel gratis 0800-0113 Chat met ons
Bel of chat met ons
Zoeken

Onderzoek naar personen die overlijden door suïcide of suïcidaal zijn

Bij 113 Zelfmoordpreventie willen we graag weten wie er overlijden aan zelfdoding. Ook willen we meer weten over mensen die last hebben (gehad) van gedachten aan zelfdoding en mensen die suïcidepogingen doen. Hier kunnen we namelijk veel van leren voor preventie. Als bepaalde groepen naar voren komen met een hoog risico, dan kunnen we hier gericht actie op ondernemen. Zo kun je denken aan de NIET-campagne die is opgezet omdat het aantal zelfdodingen onder mannen van middelbare leeftijd erg hoog is.
Om onderzoek te doen naar kenmerken van mensen die kampen met suïcidaliteit, voert 113 verschillende onderzoeken uit. Hieronder vind je een samenvatting van enkele van de onderzoeksprojecten die 113 op dit gebied uitvoert. Ben je geïnteresseerd in het lezen van specifieke (wetenschappelijke) artikelen over onderzoeken van 113? Kijk dan op deze pagina voor al onze publicaties.
 

Inzicht in landelijke cijfers

In 2020 werd de Commissie Actuele Nederlandse Suïcideregistratie (CANS) opgericht. In CANS werken praktijkpartners (waaronder 113, forensisch artsen, de Nationale Politie, de Nederlandse GGZ) samen aan real-time inzicht in het aantal suïcides in heel Nederland, en in risicogroepen zoals jongeren en mannen. Zo kan een eventuele toename in het aantal suïcides zo vroeg mogelijk gesignaleerd worden. 


Hiernaast doet 113 onderzoek met  microdata van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Zo wordt onderzocht of de doodsoorzaak suïcide samenhangt met factoren als leeftijd, geslacht, woonplaats, of factoren als opleidingsniveau, uitkeringen, zorggebruik en inkomen. Recent onderzoek laat zien dat suïcide vooral veel voorkomt bij mensen die nooit getrouwd zijn en een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen, mannen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering, mannen die verweduwd zijn en jongvolwassenen met een lager opleidingsniveau.  
 

Onderzoek onder nabestaanden: Psychosociale autopsie

De methode ‘psychosociale autopsie’ is bedoeld om te leren van elke suïcide – ongeacht de leeftijd – als basis voor een breder lerend systeem. De methode is gebaseerd op beproefde methoden uit andere Europese landen, zoals Ierland, België en Noorwegen. Door diepte-interviews met nabestaanden – zoals ouders en partners van de overledene – krijgen we inzicht in factoren en aanleidingen die bij de suïcide een rol speelden. Deze kennis is nodig om aansluitende, preventieve acties in te kunnen zetten. Meer informatie vind je via Samen Leren, Minder Suïcide. Hier vind je ook hoe je als nabestaande aan het onderzoek kunt deelnemen. Eerder paste 113 deze methode toe in een grootschalig onderzoek naar zelfdoding onder jongeren. 
 

Onderzoek in de hulplijn

De hulplijn van 113 biedt mogelijkheden voor onderzoek naar de kenmerken van mensen die kampen met suïcidaliteit. Zo is er tijdens de coronapandemie onderzocht welke problemen er werden besproken en door wie (zie bijvoorbeeld deze factsheet met resultaten). Deze resultaten kunnen dan meegenomen worden in adviezen om preventieve maatregelen te nemen.

Onderzoek naar mensen die een poging hebben gedaan

113 doet verdiepend onderzoek naar het proces dat plaatsvindt vanaf de eerste gedachte aan zelfdoding tot aan het uitvoeren van een poging tot zelfdoding. Zo’n proces kan erg snel gaan, maar meestal duurt dit een hele tijd. Er is nog weinig kennis over dit proces. Weten wat er voorafgaat aan een poging kan bijdragen aan de inspanningen om pogingen tot zelfdoding te voorkomen. Om hier meer over te leren hebben onderzoekers van 113 mensen geïnterviewd die een poging tot zelfdoding deden en deze overleefden.

Onderzoek naar specifieke risicogroepen

Behalve onderzoek naar landelijke cijfers waar risicogroepen uit kunnen komen, doen we ook gericht onderzoek naar bepaalde groepen, vaak naar aanleiding van maatschappelijke trends. Zo heeft 113 na een toename van zelfdodingen onder jongvolwassenen onderzoek gedaan naar deze groep, waar onder andere uitkwam dat vroegtijdige schoolverlaters vaker dan gemiddeld overlijden door suïcide.